Dr. Öğr. Üyesi Eda AKKIZ AĞAŞÇIOĞLU (Merkez Müdürü)

Dr. Öğr. Üyesi Yeliz GÜÇER ÖZ

Dr. Öğr. Üyesi Melahat SAYAN

Öğr. Gör. Esma Deniz BARÇ

Öğr. Gör. İlkem GÜZEL

Öğr. Gör. Goncagül ALDAN (Raportör)

İletişim : yaslilikcalismalari@yiu.edu.tr
             

Yaşlılık Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği

Yaşlanma ayrıcalıksız her canlıda  görülen, tüm işlevlerimizde azalmaya neden olan, bulaşıcı olmayan kronik hastalıkların görülme sıklığının  da arttığı fizyolojik bir süreçtir. İnsan ömrünün uzamasıyla birlikte dünya ve ülkemizdeki yaşlı nüfusu giderek artmaktadır. Ülkemizde 65 yaş ve üzeri nüfusun toplam nüfusa oranı TÜİK verilerine göre 31 Aralık 2020 tarihi itibarıyla yüzde 9,5'e yükselmiştir. Yaşlılık dönemi eğer gerekli önlemler alınmazsa bir başkasına tam bağımlı olduğumuz bir aşamaya ulaşabilir. Bu nedenle giderek yaşlanan dünyamızda ve ülkemizde sağlıklı yaşlanmayı teşvik etmek için acilen kapsamlı bir müdahaleye ihtiyaç vardır. Pek çok bilimsel çalışmada düşük fiziksel aktivite seviyelerinin, 65 yaşın üzerindeki kişilerde artan ölüm riski  ve kronik sağlık sorunları ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. İleri yaşlarda başkalarına bağımlı olmadan yaşamın sürdürülebilmesi, sağlığın korunması ve geliştirilmesi için küçük yaşlardan itibaren egzersiz alışkanlığının kazandırılması, fiziksel aktivitelerin yaşam boyu sürdürülmesi ve bu konuda bilinç düzeyinin artırılması gerekmektedir.  Yaşlılarda düzenli aktivite ve egzersiz alışkanlığı, kısa ve uzun dönemde sağlıklı yaşlanmanın en önemli belirleyicisidir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), düzenli fiziksel aktivitenin, 65 yaş üstü popülasyonda zihinsel, fiziksel  ve sosyal iyilik halini geliştireceğini ve bu kişilerin hastalıklara yakalanma ve sakatlanma riskini de önleyeceğini ifade etmekte ve 65 yaş üzeri bireylere aşağıdaki önerilerde bulunmaktadır.

1. 65 yaş ve üstü yetişkinler, hafta boyunca en az 150 dakika orta yoğunlukta aerobik fiziksel aktivite( tempolu yürüyüş, yüzme, hafif bahçe işleri vs.) yapmalı veya hafta boyunca en az 75 dakika şiddetli yoğunlukta  aerobik fiziksel aktivite (koşma, ağırlıkla yürüme vs)veya eşdeğer bir orta ve şiddetli yoğunluk aktivitesi kombinasyonu gerçekleştirmelidir.

2. Aerobik aktivite, en az 10 dakikalık süreler  halinde gerçekleştirilmelidir.

3. Ek sağlık yararları için, 65 yaş ve üstü yetişkinler, orta yoğunlukta aerobik fiziksel aktivitelerini haftada 300 dakikaya çıkarmalı veya haftada 150 dakikalık şiddetli aerobik fiziksel aktivite veya eşdeğer bir orta seviye ve şiddetli yoğunluklu aktivite kombinasyonu gerçekleştirmelidir.

4. Hareket kabiliyeti zayıf olan bu yaş grubundaki yetişkinler, dengeyi geliştirmek ve düşmeyi önlemek için haftada 3 veya daha fazla gün dengeyi artıracak fiziksel aktivite yapmalıdır.

5. 65 yaş ve üstü yetişkinler haftanın 2 veya daha fazla günü, büyük kas gruplarını içeren kas güçlendirme aktiviteleri yapılmalıdır.

6. Bu yaş grubundaki yetişkinler sağlık koşulları nedeniyle önerilen miktarda fiziksel aktivite yapamadıklarında, yetenekleri ve koşulları elverdiği ölçüde fiziksel olarak aktif olmalıdırlar.

Yaşlılarımızı fiziksel aktivite ve egzersize  teşvik etmek ve buna uygun güvenli ortamlar ve rehabilitasyon merkezleri oluşturmak öncelikli görev alanımız olmalıdır.

Yüksek İhtisas Üniversitesi Yaşlılık Çalışmaları Uygulama ve Araştırma    Merkezi